De inkomenspositie van zelfstandigen is sterk verbeterd. Het reëel besteedbaar inkomen neemt dit jaar met 9,75 procent toe. Deze stijging is voor 8,25 procent toe te schrijven aan het nieuwe belastingstelsel. Dit blijkt uit het binnenkort te verschijnen rapport `Kleinschalig Ondernemen 2001'. Voor 2002 zijn de verwachtingen aanzienlijk minder positief. Dan wordt een stabilisatie van de koopkracht van zelfstandigen verwacht.

EIM heeft de gevolgen van de belastingherziening 2001 voor de inkomenspositie van zelfstandigen berekend. Daarbij is de huidige situatie vergeleken met de oude. De herziening van het belastingstelsel heeft haar uitwerking, voor zelfstandigen althans, niet gemist. De sterke stijging van het besteedbaar inkomen met 8,25 procent is vooral een gevolg van de diverse heffingskortingen die gunstig uitpakken voor zelfstandigen.

Een van de doelstellingen van de stelselwijziging was een verbreding van de grondslag voor de belastingen. De afname van het belastbaar inkomen is aanzienlijk lager dan de afname van het bruto-inkomen. Ook in die zin lijkt het nieuwe belastingstelsel dus naar wens te functioneren.

De voornaamste fiscale ontwikkelingen in 2001 en 2002 die invloed hebben op het inkomen van zelfstandigen zijn:
- De sterke toename van de omvang van de premies volksverzekeringen in 2001;
- de afname van de aan ondernemerschap gerelateerde aftrek;
- de positieve invloed van de heffingskortingen;
- de sterke afname in 2002 van de aftrekbare premies voor verzekeringen met 8 procent.

Tabel 1 Gevolgen van de Belastingherziening 2001 voor zelfstandigen*

* Door het sterk samenvattend karakter van de tabel bevat deze alleen kernelementen uit 
   het inkomenstraject van zelfstandigen. De cijfers uit de tabel zijn niet optelbaar.
   Bron: Ramingen EIM, ook op basis van CBS en CPB.
   Bedragen zijn afgerond op f 10,-, percentages op 0,25%.