Silicon Valley is wereldwijd het bekendste voorbeeld van regionale economische activiteiten die door een gespecialiseerde bedrijfstak bepaald wordt. Ook in Nederland zien we regio’s met een sterke economische identiteit. Een goed voorbeeld hiervan is ‘de Brainport regio’ rondom Eindhoven. Het beeld van deze economische specialisaties wordt vaak sterk bepaald door grote (internationaal opererende) bedrijven. Minder zichtbaar zijn de MKB-bedrijven. In een verkennend onderzoek van Panteia/EIM wordt een aanzet gegeven om het aandeel van MKB-bedrijven in gespecialiseerde economische activiteiten op regionaal niveau in beeld te brengen.

Vestigingsplaats grote bedrijven is vaak van grote regionale betekenis
Het beeld van economische specialisaties wordt vaak sterk bepaald door grote(re) bedrijven. Kijken we bijvoorbeeld naar de economische topsectoren in Nederland (specialisatie op landniveau) dan kunnen we bij elke topsector wel een aantal grote gezichtsbepalende spelers noemen. Denk bijvoorbeeld aan de topsector High Tech met bedrijven als Philips en ASML of aan de topsector Chemie met bedrijven als DSM en AkzoNobel. Vanzelfsprekend is de vestigingsplaats van dit soort grote bedrijven van grote invloed wanneer we kijken naar de economische activiteiten van regio’s. Binnen de regiogrenzen dragen deze grote bedrijven substantieel bij aan de werkgelegenheid en de toegevoegde waarde die er wordt gegenereerd. Dit geldt in het bijzonder voor relatief kleine regio’s, waar het gewicht van grote bedrijven zwaar weegt op het bruto regionaal product.

MKB minder zichtbaar in economische specialisatie
Hoewel vaak minder direct zichtbaar, is ook het MKB belangrijk als het gaat om economische specialisaties. Zo wordt iets meer dan de helft van de totale toegevoegde waarde (circa 55 tot 60%) in Nederland door het MKB gegenereerd. In een aantal regio’s ligt dit zelfs nog hoger, namelijk tussen de 70 en 80%. De economische specialisatie door het MKB kan daarom een behoorlijke bijdrage leveren aan de totale specialisatie van een regio. Als we het hebben over de rol van het MKB en grootbedrijf in de economische specialisatie van regio’s, dan is het ook goed om te beseffen dat in veel gevallen de twee ook nauw met elkaar verweven zijn. Het MKB profiteert van de aanwezigheid van grote bedrijven, bijvoorbeeld, door de vraag naar toeleveringen en de verbindingen die zij hebben met vele andere bedrijven. Grote bedrijven profiteren op hun beurt van de aanwezigheid van een groot aanbod van gespecialiseerde toeleveranciers.