Zzp’ers fungeren vaker dan mkb-bedrijven als toepasser van vernieuwingen. Zij innoveren door het combineren en toepassen van elders beproefde kennis en methoden. Dit komt goed tot zijn recht als zzp’ers veel worden ingeschakeld voor innovatietrajecten van andere partijen. Als zzp’ers zelf innoveren, dan gaat het meestal om vernieuwingen in hun bedrijfsprocessen en minder vaak om nieuwe producten of diensten. Het aandeel niet-innovatieven is onder zzp’ers ongeveer even groot als onder het totale MKB. Zzp’ers zijn kortom niet minder innovatief, maar wel anders innovatief.

Innovatie door ondernemers kent vele vormen. Een gebruikelijke indeling van ondernemers naar hun innovatie-inspanningen is in koplopers, ontwikkelaars, toepassers, volgers en niet-innovatieven. De verhouding tussen deze categorieën is onder zzp’ers anders dan onder het totale MKB. Dit blijkt uit het rapport ”Ondernemen voor de toekomst” waarin de tweede meting van het zzp-panel in 2010 wordt beschreven. Het zzp-panel wordt door EIM uitgevoerd in het kader van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap samen met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Naast innovatie is in deze editie van het zzp-panel ook extra aandacht besteed aan pensioenen van zzp’ers.

Bewuster bezig met pensioen dan gedacht
85% van de zzp’ers vindt het belangrijk om te sparen voor hun inkomen op de oude dag. Ook blijkt dat 59% al een beeld heeft van het gewenste inkomen voor later, 53% weet hoeveel zij daarvoor aan de kant moeten zetten en 76% weet op welke manier zij dat willen bewerkstelligen. Gemiddeld genomen hebben zzp’ers in 2009 7,4% van hun jaarinkomen gespaard. Niettemin heeft meer dan de helft van de zzp’ers in 2009 geen inkomen aan de kant gezet voor hun oude dag. Ruim een derde had in hetzelfde jaar meer (of in ieder geval iets) opzij willen zetten.

Een voorzichtig herstel in 2010
Uit het panel komt verder naar voren dat de omzet in 2010 nog onder druk stond. Deze is wel verbeterd ten opzichte van het crisisjaar 2009. Vooral de sectoren “zorg & welzijn”, “industrie” en “transport, opslag & communicatie” kenden een positieve ontwikkeling. Voor 2011 zijn de zzp’ers optimistisch over de verwachte omzet. Van 43% van de zzp’ers lag het netto-maandinkomen in 2010 onder de € 1.500, bij circa 20% ligt dit boven de € 3.000. Het zzp-inkomen vormt gemiddeld 60% van het totale gezinsinkomen bij zzp’ers. In de bouw is dit aandeel het hoogst (72%) en in de dienstverlenende sectoren, zoals zorg & welzijn het laagst(42%).