Bijna 81.000 zelfstandigen onder de lage-inkomensgrens
Het aantal huishoudens met zelfstandigen met een laag inkomen is toegenomen van 79.970 in 2006 tot 80.910 in 2007. Deze toename is opmerkelijk gegeven de gunstige economische situatie in die periode. Als aandeel van het totaal aantal zelfstandigen is het aantal zelfstandigen met een laag inkomen gelijkgebleven op 11 procent, terwijl landelijk gezien het percentage huishoudens met een laag inkomen is gedaald van 9 naar 8 procent. Dit blijkt uit de Monitor Inkomens Ondernemers.

Vooral meer gevestigde ondernemers met laag inkomen
Met name onder gevestigde ondernemers is het aandeel zelfstandigen met een laag inkomen toegenomen, van 8 procent in 2006 tot 10 procent in 2007. Onder starters is het aandeel lage inkomens juist sterk afgenomen van 23 procent in 2006 tot 15 procent in 2007. Daarmee is het aandeel lage inkomens onder starters nog steeds bovengemiddeld. Ook alleenstaande zelfstandigen met of zonder kinderen en niet-westerse allochtone zelfstandigen blijven tot de risicogroepen behoren. Onder deze groepen had bijna één op de vier zelfstandigen een laag inkomen in 2007. De lage-inkomensgrenzen bedroegen in 2007 netto per maand: voor een alleenstaande 900 euro, voor een paar zonder kind 1.230 euro, voor een paar met 1 kind 1.500 euro en voor een eenoudergezin met 1 kind 1.190 euro.

Toename inkomensongelijkheid
Het gemiddelde besteedbaar inkomen van zowel zelfstandigen als dat van directeuren-grootaandeelhouders (dga’s) is in 2007 sterk toegenomen. Het inkomen van zelfstandigen is met 9 procent gestegen, terwijl onder dga’s het inkomen zelfs met een derde is toegenomen. Het bedrijfsleven heeft grotendeels kunnen profiteren van de gunstige economische situatie in die periode. Mede doordat het aantal zelfstandigen met een laag inkomen stabiel is gebleven, en tegelijkertijd het gemiddelde inkomen over de gehele linie fors is toegenomen, is de inkomensongelijkheid onder zelfstandigen toegenomen. Ook het hoge aantal starters heeft hieraan bijgedragen, aangezien zij een lager inkomen dan gemiddeld hebben.

Effecten van fiscale maatregelen
Overheidsbeleid heeft direct bijgedragen aan de toename van het inkomen van veel ondernemers. In 2007 is de Wet Werken aan Winst ingevoerd met een pakket van belastingmaatregelen om bedrijven in Nederland te houden en om meer bedrijvigheid van buiten de grenzen aan te trekken. Zelfstandigen hebben fiscaal profijt gehad van de invoering van de MKB-winstvrijstelling, die ondernemers vrijstelling van heffing verschaft voor 10 procent van de belastbare winst. Dga’s hebben massaal geprofiteerd van de eenmalige tariefverlaging voor inkomsten uit aanmerkelijk belang van 25 naar 22 procent (box II). Deze tariefverlaging, in combinatie met de gunstige winstontwikkeling, heeft ertoe geleid dat drie keer zoveel dga’s dividend uit aanmerkelijk belang uitgekeerd kregen ten opzichte van 2006. Het gemiddelde bedrag dat deze dga’s uitgekeerd kregen is toegenomen van 70.040 euro in 2006 tot maar liefst 123.040 euro in 2007.