Het bedrijfsleven wordt geconfronteerd met kosten als gevolg van wettelijke verplichtingen. Deze nalevingskosten kunnen per branche zeer verschillen. Voor nieuwe toetreders in een branche kunnen nalevingskosten soms hoge drempels opwerpen. EIM heeft onderzocht hoe sterk deze kosten per branche kunnen verschillen aan de hand van drie modelbedrijven in drie verschillende branches. Vooral in de zorg blijken de nalevingskosten hoog op te lopen.

Nalevingskosten voor een hospice, een jachtbouwbedrijf en een lunchroom
Om de publieke belangen te kunnen waarborgen legt de overheid aan het bedrijfsleven en aan burgers verplichtingen op tot het doen of nalaten van activiteiten of gedragingen (inhoudelijke verplichtingen) en daarnaast verplichtingen tot het verschaffen van informatie over die activiteiten en gedragingen aan de overheid (informatieverplichtingen). Aan deze twee type verplichtingen kunnen kosten verbonden zijn, respectievelijk inhoudelijke nalevingskosten en – alleen bij informatieverplichtingen aan de overheid – administratieve lasten. In de studie van EIM zijn de nalevingskosten binnen bedrijven in drie verschillende branches in kaart gebracht. Omdat de nalevingskosten per bedrijf verschillen, is ervoor gekozen om deze kosten per modelbedrijf te bekijken. Een modelbedrijf is een organisatie die representatief is en model staat voor de gehele sector. Bij het in kaart brengen van de nalevingskosten wordt vooral gekeken naar de kosten die een bedrijf in het eerste jaar na de start tegenkomt. Op basis van deze kosteninformatie, in combinatie met overige financiële gegevens, wordt een beeld gegeven van de mate waarin nalevingskosten een drempel vormen voor toetreding. De drie modelbedrijven zijn een hospice, een jachtbouwbedrijf en een lunchroom.

Toetreders in de zorg moeten een hoog startkapitaal meenemen
Uit de resultaten van het onderzoek valt op dat het hospice ten opzichte van de andere twee modelbedrijven zowel met de administratieve lasten als met de inhoudelijke nalevingskosten het hoogst scoort. Niet alleen in absolute zin, maar ook wanneer de nalevingskosten worden afgezet tegen de bedrijfsomzet staat het hospice bovenaan. Dit betekent dat het hospice bijna een kwart van de omzet (inkomsten) kwijt is aan inhoudelijke nalevingskosten. De hoge inhoudelijke nalevingskosten hebben mede te maken met voorzieningen die moeten worden aangeschaft om de werkzaamheden van het personeel minder belastend te maken.  Voor toetreders binnen de zorg, specifiek het hospice, is het belangrijk om een hoog startkapitaal te hebben. Bij start van een nieuwe onderneming moet er namelijk flink geïnvesteerd worden in aanschaf van allerlei apparatuur en werktuigen. Dat is heel duidelijk te zien wanneer gekeken wordt naar de inhoudelijke nalevingskosten ten opzichte van de bedrijfsomzet (17,9%). Wanneer men een bestaand hospice overneemt zijn deze inhoudelijke nalevingskosten een stuk beperkter. Nieuwe ondernemingen in de jachtbouw zijn het eerste jaar aan nalevingskosten 7,6% van de omzet kwijt. Voor de lunchroom is het aandeel van de inhoudelijke nalevingskosten 5,5% van de bedrijfsomzet. In deze sector zijn de kosten relatief minder een belemmering voor toetreders.