Hoe innig werken technologiebedrijven in het MKB samen met kennisinstellingen?

23 januari 2008

Technologiebedrijven dragen in belangrijke mate bij aan de private R&D, verbetering van de arbeidsproductiviteit en economische groei in Nederland. Zij zijn in het MKB vooral te vinden in hightechsectoren, zoals de machine- en apparatenindustrie, de chemische industrie, ingenieurs- en architectenbranche, ICT-branche en technische groothandel. Gezien hun achtergrondkenmerken lijken technologiebedrijven een logische samenwerkingspartner voor kennisinstellingen. In hoeverre zij samenwerken met kennisinstellingen, en welke knelpunten en problemen zij daarbij ervaren is door onderzoeksbureau EIM in kaart gebracht.

Stage bij technologiebedrijf meest voorkomende vorm van samenwerking
Het vergaren van kennis is de belangrijkste, maar niet de enige reden waarom technologiebedrijven met kennisinstellingen samenwerken. Ook de mogelijkheid om specialistische machines en apparaten te kunnen gebruiken, die MKBbedrijven zelf niet kunnen bekostigen, is een belangrijk motief. Technologiebedrijven kunnen op verschillende manieren met kennisinstellingen samenwerken. In de praktijk is het gebruik van stagiairs de meest voorkomende vorm (van toepassing op 56%). De tweede plaats wordt ingenomen door gezamenlijke R&D-projecten (49%). Universiteiten zijn voor technologiebedrijven in het MKB de meest voorkomende samenwerkingspartner. Van alle technologiebedrijven werkt 49% samen met universiteiten, 31% met hogescholen en 40% met researchinstellingen zoals TNO en de grote technologische instituten. Technologiebedrijven werken hoofdzakelijk samen met Nederlandse kennisinstellingen.

Samenwerking met kennisinstellingen verschilt per soort technologiebedrijf
Tussen technologiebedrijven zijn grote verschillen in de manier waarop zij met kennisinstellingen samenwerken. EIM onderscheidt drie soorten technologiebedrijven:
Solitairen. Dit zijn technologiebedrijven die zelf niet met kennisinstellingen
samenwerken. Zij werken vaak samen in R&D-projecten, maar dan vooral met commerciële leveranciers, afnemers en andere marktpartijen. Solitairen gaan zeer pragmatisch met nieuwe kennis om. Het accent ligt op het ontwikkelen of verbeteren van eigen producten.
Afnemers. Belangrijk verschil met solitairen is dat afnemers wél met kennisinstellingen samenwerken, vooral met hogescholen. De samenwerking gebeurt vooral op ad-hocbasis door de inzet van stagiairs en/of de uitbesteding van onderzoek of advies. Zij zien kennisinstellingen in de eerste plaats als een bron waar nieuwe kennis kan worden gehaald, en niet zozeer als partner om gezamenlijk kennis mee te ontwikkelen.
Vertalers. Deze bedrijven zijn van alle technologiebedrijven het meest gericht op het vertalen en toepasbaar maken van wetenschappelijke inzichten. Zij werken op systematische wijze met kennisinstellingen samen, vooral met universiteiten en researchinstituten. De samenwerking krijgt vorm door gezamenlijke R&D-projecten en publicaties, en door het delen van medewerkers en faciliteiten. Een deel van hun omzet ontstaat door andere bedrijven te helpen om tot nieuwe toepassingen te komen; vertalers vormen als het ware een private kennisinfrastructuur.

Kennisniveau bedrijf van grote invloed op samenwerking met kennisinstellingen
Vertalers ervaren met kennisinstellingen beduidend minder problemen dan afnemers en solitairen. Zoals gezegd hebben zij een hoger kennisniveau waardoor zij beter met kennisinstellingen kunnen communiceren en ook meer oog hebben voor wederzijds belang. Culturele en organisatorische verschillen worden weliswaar herkend, maar zijn in de praktijk niet onoverkomelijk voor vertalers. Door hun ruime ervaring hebben zij realistische verwachtingen en weten zij tot goede, werkbare afspraken te komen. Afnemers ervaren beduidend meer knelpunten bij de samenwerking. Problemen als gevolg van culturele en organisatorische verschillen zijn voor afnemers minder goed beheersbaar. Afnemers zijn meer dan vertalers gericht op het directe gebruik van kennis en hebben vaak minder inlevingsvermogen in het belang van (medewerkers van) kennisinstellingen. In de situatie dat solitairen zouden gaan samenwerken met kennisinstellingen liggen dezelfde problemen voor de hand. Daarnaast speelt voor solitairen het probleem van cognitieve afstand (te grote verschillen in kennisbasis) en transparantie (niet goed weten waar welke kennis is te verkrijgen, en tegen welke voorwaarden).


Voor inlichtingen: 079 343 06 04

Technologiebedrijven in het MKB

20 december 2007

In dit rapport doen we verslag van een onderzoek naar de samenwerking tussen technologiebedrijven en kennisinstellingen. Technologiebedrijven doen zelf R&D en ontwikkelen en/of vercommercialiseren producten met behulp van nieuwe technologie. Zij zijn in het MKB vooral te vinden in high-tech sectoren, zoals de machine- en apparatenindustrie, de chemische industrie, ingenieurs- en architectenbranche, ICT-branche en technische groothandel. Technologiebedrijven dragen in belangrijke mate bij aan de private R&D, verbetering van de arbeidsproductiviteit en economische groei in Nederland (De Jong, 2006). Gezien hun achtergrondkenmerken (innovatief, kennisintensief, zelf R&D doen) lijken technologiebedrijven een logische samenwerkingspartner voor kennisinstellingen. In hoeverre zij samenwerken met kennisinstellingen, en welke knelpunten en problemen zij daarbij ervaren, is nog niet eerder expliciet in kaart gebracht.

Leave this field empty

Auteur(s): dr. J.P.J. de Jong, drs. B.H.G. Jansen, drs. R.M. Braaksma

Contact

Via onderstaande gegevens kunt u contact met ons opnemen. Als u op de hoogte wilt blijven van interessant nieuws, kunt u ons ook volgen op twitter en/of onze LinkedIn-pagina. Daarnaast hebben wij een grote bron van informatie over werk van Panteia op onze nieuws-pagina.

Postadres:
Postbus 7001
2701 AA Zoetermeer

tel: +31 (0)79 322 20 00
fax: +31 (0)79 322 21 01

e-mail: info@panteia.nl

Bezoekadres:
Bredewater 26
2715 CA Zoetermeer