Het Nederlandse bedrijfsleven als geheel behoort tot de grootste exporteurs, importeurs en buitenlandse investeerders in de wereld. Echter, het Nederlandse MKB neemt in internationaal perspectief niet een dergelijke toppositie in. Gelet op het aandeel MKB-bedrijven dat importeert, exporteert en investeert in het buitenland neemt het Nederlandse MKB in vergelijking tot andere Europese landen hooguit een middenpositie in.

Het blijkt dat in 2004 ongeveer een kwart van de MKB-bedrijven goederen of diensten importeert en dat iets minder dan een vijfde exporteert. Verder investeert circa 2% van het MKB in het buitenland, terwijl 9% grensoverschrijdend samenwerkt. De meeste MKB-bedrijven die internationaal actief zijn combineren twee of meer vormen van internationalisering. De mate van internationalisering neemt met de bedrijfsgrootte toe. Binnen het MKB zijn vooral de industrie, handel en transport in sterke mate geïnternationialiseerd. Maar in absoluut opzicht is een aanzienlijk deel van de internationaal actieve MKB-bedrijven te vinden in de dienstensector. In het algemeen is het Nederlandse MKB bij haar internationale zakelijke betrekkingen sterk gericht op de 'oude' EU-Lidstaten, met name op Duitsland en België.

De beperkte thuismarkt is een belangrijk motief voor Nederlandse MKB-bedrijven om internationaal actief te worden. Toegang tot kennis en technologie vormt een belangrijk motief voor zowel import, export als grensoverschrijdende samenwerking. De hogere productiekosten op de binnenlandse markt vormen vaak een motief om te importeren en of te investeren in het buitenland. Meer specifiek spelen bij grensoverschrijdende samenwerking de mogelijkheden om een breder assortiment aan te kunnen bieden en de mogelijkheden tot kostenverlaging een extra motiverende rol.

Het is te verwachten dat het MKB zich in toenemende mate zal oriënteren op de internationale markt. Daarbij zal internationalisering steeds meer zijn weg vinden in MKB-sectoren die voorheen meer binnenlands georiënteerd waren, zoals de zakelijke dienstverlening. Als gevolg van de verdergaande internationalisering krijgt het Nederlandse MKB tevens te maken met een aantal specifieke uitdagingen en/of bedreigingen. Zo vormt bijvoorbeeld de toegenomen internationale concurrentie een belangrijke bedreiging.