Wereldwijd bezet ons land de vijfde plaats qua aandeel ondernemende werknemers in de bevolking van 18-65 jaar, achter Zweden, Denemarken, België en Finland, maar voor de VS, Australië en Ierland. Circa 70% van de ondernemende werknemers in Nederland verwacht dat over vijf jaar minstens vijf medewerkers werkzaam zullen zijn bij de door hen opgezette nieuwe bedrijfsactiviteit.

Deze “intrapreneurs” scoren daarmee beter dan beginnende zelfstandige ondernemers, van wie in ons land slechts ruim 25% een dergelijke groeiverwachting voor de eigen onderneming heeft. Dit en meer blijkt uit het onlangs gepubliceerde Special Report on Entrepreneurial Employee Activity van de Global Entrepreneurship Monitor (GEM), waaraan onderzoekbureau Panteia en de Universiteit van Utrecht meegewerkt hebben.

Ondernemerschap in loondienst vaak opstapje naar eigen bedrijf
In vele organisaties ontwikkelen werknemers gevraagd en ongevraagd initiatieven voor nieuwe bedrijfsactiviteiten, zoals nieuwe producten of diensten en nieuwe vestigingen of business units. Dergelijke ondernemende werknemers, die ook wel interne ondernemers of intrapreneurs worden genoemd, komen het meest voor in economisch hoogontwikkelde landen zoals Nederland. Bijna 15% van de werknemers in de economisch meest geavanceerde landen is betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe activiteiten voor hun werkgever, terwijl circa 7% een trekkende rol bij deze initiatieven vervult. Een kwart van de ondernemende werknemers in deze economieën is daarnaast bezig om een eigen bedrijf op te richten of heeft plannen om dat binnen drie jaar te doen. Omgekeerd doet circa 40% van alle startende ondernemers in deze landen het business idee op tijdens een baan in loondienst.

Ondernemende werknemers lijken op zelfstandige ondernemers
De door GEM wereldwijd geënquêteerde ondernemende werknemers (circa 4.000) lijken in vele opzichten sterk op de vele duizenden zelfstandige ondernemers in het GEM onderzoek. Zo komen ze het meest voor in de leeftijdsgroep tussen 25 en 54 jaar. Ook zijn ze vaker man dan vrouw, en zijn ze veelal hoger opgeleid. Ondernemende werknemers hebben een positieve perceptie van hun eigen ondernemende vaardigheden, ze kennen relatief vaak persoonlijk een startende ondernemer en ze zien vaak nieuwe marktkansen. Ondernemende werknemers zijn actief in zowel kleine, middelgrote als grote organisaties, al komen ze het minst vaak voor in organisaties met minder dan tien werknemers. Daarbij is intern ondernemerschap zeker niet beperkt tot private bedrijven. Dit type ondernemerschap komt ook veel voor in non-profit organisaties en bij overheden, met name in Nederland en de Scandinavische landen.

Het volledige rapport is beschikbaar op http://www.gemconsortium.org/docs/2890/gem-special-report-on-entrepreneurial-employee-activity.