De slechtere economische omstandigheden hebben dit jaar gezorgd voor een wereldwijde daling in nieuw ondernemerschap met 25%. Dat blijkt uit de Global Entrepreneurship Monitor 2002, mede uitgevoerd door onderzoeksbureau EIM. Voor Nederland lijkt het ondernemersklimaat vooral voor innovatieve starters een beproeving. Dit blijkt uit 'Entrepreneurship Under Pressure', het onderzoeksrapport dat EIM opstelde voor Nederland in het kader van de Global Entrepreneurship Monitor (GEM).

Daling ondernemerschap wereldwijd fenomeen

De vertraging in de economische conjunctuur heeft ervoor gezorgd dat het nieuwe ondernemerschap in bijna alle 37 aan de GEM deelnemende landen sterk achteruitgegaan is. In vergelijking met veel andere Europese landen viel de terugval in Nederland (die met 30 procent terugval fors te noemen is) overigens nog mee. In Oost-Europa was de daling zelfs ruim 50 procent. Wat opvalt voor Nederland is dat het aantal mensen die een onderneming proberen op te zetten stabiel is, terwijl het aantal mensen met een recentelijk gestart bedrijf wel duidelijk is gedaald. Men kijkt de kat uit de boom en/of men ondervindt extra belemmeringen.

Nederlandse ondernemers vinden zichzelf niet vernieuwend

De meeste nieuwe bedrijven brengen niet echt iets nieuws, maar zijn replica's van reeds bestaande bedrijven. Voor Nederland geldt dit nog meer dan gemiddeld. In ons land verwacht slechts ongeveer vier procent van de toekomstige en nieuwe ondernemers zowel marktvernieuwing te bewerkstelligen als sterk te zullen groeien. Het vergelijkbare gemiddelde percentage van deze 'high potentials' in de aan GEM deelnemende landen is zeven procent.

Klimaat voor innovatieve starters in Nederland kan beter

Uit het onderzoek komen ook zwakten en sterkten in het Nederlandse ondernemersklimaat naar voren. Zwakke punten zijn een negatieve houding ten aanzien van mislukking en het nemen van risico's, de geringe aandacht voor ondernemerschap binnen de bestaande opleidingen en de moeizame overdracht van R&D naar starters. Deze zwakke punten bemoeilijken een succesvolle start van innovatieve ondernemers. Dat is ernstig, aangezien in mindere economische tijden juist deze groep starters voor een sneller herstel zou kunnen zorgen. Voorts is de Nederlandse kapitaalmarkt weliswaar hoogontwikkeld, maar valt de bereidheid van particulieren om te investeren in nieuwe bedrijven tegen. Wel is het consistente ondernemerschapsbeleid van de Nederlandse overheid gedurende de laatste vijftien jaar een duidelijk pluspunt.

Informatie

Meer informatie vindt u in de EIM-publicatie 'Entrepreneurship Under Pressure'. Deze publicatie (bestelnummer A200205, EUR 40,-) kunt u telefonisch of per fax bestellen bij EIM. U kunt de publicatie ook gratis downloaden via www.eim.nl/mkb-en-ondernemerschap.