Actief overheidsbeleid gericht op meer en kwalitatief betere startende bedrijven verhoogt de arbeidsproductiviteit in ons land duurzaam. Structureel zou door dit beleid de arbeidsproductiviteit 0,5 tot 1 procent kunnen toenemen, afhankelijk van het aan-passingsvermogen van 'gewone' bedrijven. Een beleid dat erop gericht is om tot een verhoging van het aantal snelle groeiers te komen en een hogere groei per snelgroeiend bedrijf, kan de arbeidsproductiviteit blijvend verhogen met 1,6% - 6,25%, afhankelijk van onder meer het aantal extra snelle groeiers. Dit blijkt uit de studie 'Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit' die het Ministerie van Economische Zaken door onderzoeksbureau EIM heeft laten uitvoeren.

Startersbeleid is effectief

Startende bedrijven zijn belangrijk voor een economie: ze zorgen voor verversing van het ondernemingenbestand en geven een impuls aan bestaande bedrijven. Bestaande bedrijven zullen op de nieuwkomers moeten reageren op straffe van marktaandeelverlies of zelfs liquidatie. Zo wordt aan de economie niet alleen een innovatie-impuls gegeven door de starters zelf, maar ook door de innovatieve reactie van bestaande bedrijven. Daarnaast wordt door het aanboren van niches door starters extra vraag gegenereerd. Starters creëren relatief veel werkgelegenheid. Van de totale werkgelegenheid leveren starters een bijdrage van 7,5%. Voor 2006 wordt verwacht dat deze bedrijven voor 407.000 personen aan werk zullen zorgen. Het niveau van de arbeidsproductiviteit is in het beginstadium van een startend bedrijf vrij laag. EIM heeft onderzocht wat de effecten op de economie kunnen zijn als er meer starters komen, die gemiddeld groter zijn dan nu, harder groeien en een kleinere uitvalkans hebben. Dit in combinatie met een beleid dat gericht is op modernisering van de Faillissementswet, waardoor minder bedrijven failliet gaan, de onbetaalde rekeningen lager worden en gefailleerde ondernemers minder belemmeringen ondervinden om het opnieuw te proberen. Afhankelijk van de mate van de reactie van bestaande ondernemers in termen van innovatieve maatregelen, zal de arbeidsproductiviteit structureel 0,5% tot circa 0,9% hoger kunnen worden dan nu het geval is. Door in het beleid speciaal aandacht te geven aan innovatieve starters wordt het effect nog iets groter (0,15%). Opvallend hierbij is dat de ruimte op de markt voor extra groei relatief weinig invloed heeft (0,1%).

Ook snelle groeiers zijn een belangrijke groep bedrijven

Snelgroeiende bedrijven zorgen in belangrijke mate voor de dynamiek in de economie. Ongeveer 8,5% van de bestaande bedrijven in Nederland, wat neerkomt op ongeveer 32.000 bedrijven, zijn snelle groeiers. In deze bedrijven groeit de werkgelegenheid ongeveer 12,75% per jaar, wat neerkomt op circa 125.000 banen per jaar. De arbeidsproductiviteit (per werkende) ligt met bijna 71.000 euro ruimschoots boven die van een gemiddeld bedrijf (ca. 54.000 euro). Het Ministerie van Economische Zaken zet dan ook beleid in op deze groep bedrijven. Hiervoor zijn mogelijkheden. De VS zijn hierbij het grote voorbeeld. In vergelijking met de VS heeft Nederland maar weinig snelle groeiers, terwijl de omzet- en werkgelegenheidsgroei van deze bedrijven ook veel lager is. Wel zijn snelle groeiers in de VS kleiner dan hier. De analyse van EIM laat zien dat met meer snelle groeiers, die bovendien een hogere groei realiseren, de arbeidsproductiviteit fors kan worden opgekrikt. Bij 50% meer snelle groeiers en 12,5% meer groei en in combinatie met een 5% geringere bedrijfsomvang kan het niveau van de arbeidsproductiviteit blijvend met 3,25% - 6,25% worden verhoogd. De impulsen zijn gebaseerd op het bereiken van de situatie in de VS. Ook als er slechts 10% meer snelle groeiers bijkomen is nog altijd een stijging van de arbeids-productiviteit mogelijk van 1,6% - 2,6%. De consequentie van deze beleidsuitkomsten is wel veel meer dynamiek. Meer bedrijven dan nu het geval is zullen krimpen en het werkgelegenheidsverlies bij deze bedrijven zal bovendien veel groter zijn.

Informatie

Meer informatie vindt u in het EIM-rapport 'Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit'. Dit rapport kunt u hier gratis downloaden (of surf naar de Nieuwspagina op de website www.eim.nl/mkb-en-ondernemerschap .
Tevens is hier de minirapportage 'De bijdrage van cohorten aan het niveau en de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit' toegevoegd. Hoofdstuk 2 van het bovengenoemde rapport is deels aan de minirapportage ontleend.  

Publicatie: Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit	publicatiedatum: wo 20 nov 2002
Korte inhoud: Actief overheidsbeleid gericht op meer en kwalitatief betere startende bedrijven verhoogt de arbeidsproductiviteit in ons land duurzaam. Structureel zou door dit beleid de arbeidsproductiviteit 0,5 tot 1 procent kunnen toenemen, afhankelijk van het aanpassingsvermogen van 'gewone' bedrijven. Een beleid dat erop gericht is om tot een verhoging van het aantal snelle groeiers te komen en een hogere groei per snelgroeiend bedrijf, kan de arbeidsproductiviteit blijvend verhogen met 1,6% - 6,25%, afhankelijk van onder meer het aantal extra snelle groeiers. Dit blijkt uit de studie 'Het effect van beleid voor (innovatieve) starters en snelle groeiers op de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit' die het Ministerie van Economische Zaken door onderzoeksbureau EIM heeft laten uitvoeren.
Auteur: drs. W.H.J. Verhoeven, dr. R.G.M. Kemp, drs. H.H.M. Peeters