De voortgaande veroudering, die de gemiddelde leeftijd van de beroepsbevolking (ondanks de VUT) zal doen stijgen, heeft de overheid ertoe gebracht verscheidene maatregelen in te voeren die moeten leiden tot het langer in dienst zijn van oudere werknemers. Hiertoe behoren maatregelen gericht op het in dienst nemen en op het langer in dienst houden van oudere werknemers.

In de studie 'Oudere werknemers in het MKB' is, op basis van bestaande literatuur, de volgende onderzoeksvraag beantwoord: Hoe gaat de MKB-ondernemer om met de inzet van oudere werknemers in het bedrijf?

De Nederlandse arbeidsmarkt zal de komende decennia een van de sterkste vergrijzingen van Europa vertonen. In de jaren tachtig is het vervroegd uittreden door de overheid sterk gestimuleerd. Hierdoor is de VUT, met name voor het mannelijk deel van de werkende beroepsbevolking, gemeengoed geworden. De voortgaande veroudering, die de gemiddelde leeftijd van de beroepsbevolking (ondanks de VUT) zal doen stijgen, heeft de overheid ertoe gebracht verscheidene maatregelen in te voeren die moeten leiden tot het langer in dienst zijn van oudere werknemers. Hiertoe behoren maatregelen gericht op het in dienst nemen en op het langer in dienst houden van oudere werknemers.

De aandacht van ondernemers voor oudere werknemers blijkt echter gering. Onderzoek wijst uit dat zelfs bij een krappe arbeidsmarkt weinig wordt geworven onder ouderen. Dit geldt zowel voor kleine als voor grote bedrijven. Specifiek voor het MKB geldt vervolgens, dat ondernemers de gevolgen van vergrijzing voor hun eigen bedrijf niet groot achten. Naar de praktijk van personeelsbeleid in het MKB is niet veel onderzoek gedaan. Veel theorieën zijn derhalve gebaseerd op studies die zijn gedaan onder grote bedrijven. De beperkte omvang van een bedrijf heeft voor- en nadelen voor de inzet van oudere werknemers. Enerzijds zijn HRM-maatregelen vaak lastiger te realiseren. Dit komt doordat kleine bedrij-ven minder financiële mogelijkheden hebben, en een schaalnadeel hebben ten opzichte van grote bedrijven. Dit is nadelig voor bijvoorbeeld bijscholing en arbo. Verder zijn er minder functies in kleine bedrijven; dit belemmert loopbaanplanning en taakroulatie. Ten slotte geldt voor het MKB dat de ondernemer vaak de hele organisatie coördineert (inclusief personeelsmanagement), terwijl de HRM-kennis vaak gering is, en de ondernemer weinig tijd heeft. Hier staat tegenover dat werknemers in het MKB een directere invloed hebben op de totstandkoming van het beleid van de organisatie (dus ook het HRM-beleid). Ook de functies in het MKB zijn minder formeel afgebakend, waardoor een werknemer meer ruimte heeft om taken naar eigen inzicht in te vullen of uit te breiden.

Bestellen

Meer informatie vindt u in de EIM-publicatie 'Oudere werknemers in het MKB'. Dit onderzoek vormt tevens de opstap naar empirisch vervolgonderzoek op het gebied van oudere werknemers in het MKB. De publicatie (bestelnummer B200102, 17 euro) kunt u telefonisch (079 341 36 34) of per fax (079 341 50 24) bestellen bij EIM. U kunt de publicatie ook gratis downloaden via de Kennissite MKB en Ondernemerschap.